Giá tôm hùm rớt thảm, người nuôi khóc ròng vì lỗ nặng

Những lồng bè nuôi tôm hùm vốn là niềm tự hào, là nguồn sống của hàng nghìn hộ dân ven biển miền Trung, nay bỗng chốc trở thành nỗi ám ảnh. Giá tôm hùm rớt thảm không phanh, chạm đáy lịch sử, đẩy người nuôi vào cảnh thua lỗ nặng nề, thậm chí lâm vào cảnh nợ nần chồng chất. “Khóc ròng” là cụm từ chính xác nhất để diễn tả tình cảnh của họ lúc này.

“Cơn bão” giá tôm hùm ập đến bất ngờ

Từ đầu năm 2024, thị trường tôm hùm xuất khẩu sang Trung Quốc có dấu hiệu khởi sắc, mang đến tia hy vọng cho người nuôi. Tuy nhiên, niềm vui ngắn chẳng tày gang, khi giá tôm hùm liên tục giảm sâu, chạm mức thấp nhất trong vòng 3 năm qua. Ông Thanh, một hộ nuôi tôm hùm lâu năm tại Khánh Hòa, vừa bán hơn 1 tấn tôm với giá 700.000 đồng/kg, thấp hơn rất nhiều so với mức giá 820.000 đồng/kg để có lãi. Với mức giá này, mỗi tấn tôm, ông Thanh lỗ hơn 100 triệu đồng. “Nếu giá không cải thiện, 1-2 tháng tới, gia đình tôi có thể lỗ nặng hơn”, ông Thanh chia sẻ trong sự lo lắng tột cùng.

Không chỉ riêng ông Thanh, hàng trăm hộ nuôi tôm hùm tại xã Cam Bình, Khánh Hòa cũng đang rơi vào tình cảnh tương tự. Ông Nguyễn Ân, Chủ tịch UBND xã Cam Bình, cho biết giá tôm hùm luôn ở mức thấp trong thời gian dài, không đủ để người dân có lãi. “Thức ăn đắt đỏ, con giống nhập từ Indonesia, Philippines, Myanmar cũng tăng cao khiến người dân càng nuôi càng lỗ”, ông Ân nói.

Nguyên nhân nào dẫn đến tình trạng giá tôm hùm rớt thảm hiện này?

Có nhiều nguyên nhân dẫn đến tình trạng giá tôm hùm “rớt thảm”, trong đó có thể kể đến:

• Cạnh tranh khốc liệt:

  • Tôm hùm Việt Nam đang phải đối mặt với sự cạnh tranh gay gắt từ nhiều quốc gia như Australia, Canada, Mỹ và các nước Đông Nam Á.
  • Đặc biệt, sau khi Trung Quốc dỡ bỏ lệnh cấm nhập khẩu tôm hùm Australia, thị phần của Việt Nam tiếp tục bị thu hẹp đáng kể.

• Thị trường Trung Quốc “siết chặt”:

  • Mặc dù xuất khẩu tôm hùm sang Trung Quốc tăng mạnh, nhưng giá thu mua vẫn ở mức thấp.
  • Trung Quốc ngày càng siết chặt kiểm soát chất lượng nhập khẩu, đồng thời thay đổi yêu cầu về kích cỡ tôm, khiến hàng Việt gặp nhiều khó khăn.
  • Họ chỉ mua hàng kích cỡ nhỏ hơn với mục đích hợp túi tiền người tiêu dùng. Điều này đang khiến các hộ nuôi gặp khó khăn.

• Chi phí nuôi trồng tăng cao:

  • Giá thức ăn, con giống và các chi phí khác liên tục tăng cao, khiến chi phí sản xuất tôm hùm tăng mạnh.
  • Người nuôi không thể bù đắp chi phí.

Hậu quả nặng nề

Tình trạng giá tôm hùm rớt thảm đã gây ra những hậu quả nặng nề cho người nuôi:

• Thua lỗ nặng nề:

  • Nhiều hộ nuôi tôm hùm đang rơi vào tình trạng thua lỗ, nợ nần chồng chất.
  • Một số hộ đã phải bán tôm với giá thấp hơn giá thành sản xuất.

• Ảnh hưởng đến kinh tế địa phương:

  • Ngành nuôi tôm hùm đóng vai trò quan trọng trong kinh tế của các tỉnh ven biển miền Trung.
  • Tình trạng giá tôm hùm giảm mạnh sẽ ảnh hưởng đến thu nhập của người dân và sự phát triển kinh tế của địa phương.

• Tâm lý hoang mang:

  • Người dân mất niềm tin vào ngành nghề này.

Giải pháp nào cho người nuôi tôm hùm?

Trước tình hình khó khăn này, cần có những giải pháp đồng bộ từ các cấp, các ngành:

• Đa dạng hóa thị trường:

  • Cần đẩy mạnh việc tìm kiếm và mở rộng thị trường xuất khẩu sang các nước khác như Nhật Bản, Hàn Quốc, Mỹ…
  • Phát triển thị trường tiêu thụ nội địa.

• Nâng cao chất lượng và giảm chi phí:

  • Áp dụng các kỹ thuật nuôi trồng tiên tiến để giảm chi phí sản xuất.
  • Nâng cao chất lượng tôm hùm để đáp ứng yêu cầu của thị trường.

• Hỗ trợ từ chính phủ:

  • Chính phủ cần có các chính sách hỗ trợ người nuôi tôm hùm về vốn, kỹ thuật và thị trường.
  • Tăng cường kiểm soát chất lượng con giống, thức ăn.

• Liên kết chuỗi giá trị:

  • Xây dựng chuỗi liên kết giá trị từ sản xuất đến tiêu thụ để đảm bảo lợi ích cho người nuôi.

• Thay đổi để phù hợp với nhu cầu thị trường:

  • Người nuôi nên chủ động thay đổi để phù hợp với nhu cầu thị trường.
  • Doanh nghiệp cần có chiến lược phù hợp để cạnh tranh về giá và chất lượng.

• Tìm kiếm đầu ra mới:

  • Người nuôi nên tìm kiếm đầu ra mới, không nên phụ thuộc vào một thị trường duy nhất.

Tình trạng giá tôm hùm rớt thảm là một thách thức lớn đối với người nuôi tôm hùm miền Trung. Tuy nhiên, với sự nỗ lực của người dân, sự hỗ trợ của chính phủ và các ngành chức năng, hy vọng rằng ngành nuôi tôm hùm sẽ sớm vượt qua khó khăn và phát triển bền vững.